Από τα συμπεράσματα του βιβλίου της Αναπληρώτριας Καθηγήτριας του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του ΑΠΘ
Η έρευνα για τα λεξιλόγια του αποστόλου Παύλου δεν τελείωσε. Ο μεγάλος και σπουδαίος λεξιλογικός πλούτος, που εμπεριέχεται στις σελίδες του Παύλειου corpus, παραμένει ανεξερεύνητος εν πολλοίς, και το ερευνητικό μας έργο θα έχει συνέχεια. Ἐν τούτοις, οι σκοποί και οι στόχοι του μπορούμε να πούμε ότι έχουν επιτευχθεί κατά το μέτρο των μέχρι τώρα μελετών και μπορούμε να απαριθμήσουμε, συμπερασματικά, τις εξής διαπιστώσεις. α) Η συμβολή των επιστημών του ανθρώπου, και συγκεκριμένα της Ιστορίας, της Φιλολογίας, της Γενικής Γλωσσολογίας, της Κοινωνιολογίας, με τη σύγχρονη μορφή τους, αποδεικνύεται πολύτιμη για την εξέταση του Παύλειου γλωσσικού υλικού και την κατανόηση, περαιτέρω, των Παύλειων κειμένων. β) Ο Παύλειος λόγος χρησιμοποιεί εξ ολοκλήρου τη γλώσσα της εποχής με δεινότητα και με αμεσότητα, ώστε να την καθιστά εξαιρετικό εργαλείο για το κήρυγμα και την επικοινωνία με τους ακροατές του. γ) Στη χρήση των λεξιλογίων της εποχής, μέσα στα κείμενα του αποστόλου Παύλου διακρίνεται μία στρατηγική ομιλητικής, θα μπορούσαμε να πούμε, με την οποία ο συγγραφέας χειρίζεται τους όρους κατά τρόπο που να τους αποδομεί και ταυτόχρονα να κτίζει με το υλικό τους νέες έννοιες, τις οποίες αναδεικνύει ως τις αληθείς έναντι των παλαιών ψευδών. Η στρατηγική αυτή αναλύεται κατά βάση ως εξής:
Οι λέξεις-όροι, εκ πρώτης όψεως, αναφέρονται με την κοινή έννοια και με τις συνηθισμένες αναφορές. Από τα συμφραζόμενα, όμως, γίνεται αντιληπτό ότι ο συγγραφέας στην πραγματικότητα κρατά μόνο το όνομα και αξιολογεί, αποδοκιμάζει ή απορρίπτει το περιεχόμενό τους, τη γνωστή σημασία τους. Με την καταλυτική εμπλοκή ενός καινούργιου, για τις γνώσεις και τα ήθη της εποχής, παράγοντα, της ιστορικής παρέμβασης του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού στον κόσμο, οι κενές πλέον λέξεις φορτίζονται με νέο περιεχόμενο και αποκτούν νέα σημασία, γίνονται καινές. Η εμπλοκή αυτή είναι και γλωσσική, με αναφορά στο όνομά του, και πραγματολογική, με δείξη στην ευχαριστιακή ζωή της εκκλησιαστικής κοινότητας που δημιούργησε η ζωή και το έργο του. Το νέο περιεχόμενο εμφανίζεται, συνήθως, αντιθετικό ή και ανατρεπτικό του παλαιού, αλλά αξιώνει την εγκυρότητα του με ικανά επιχειρήματα, που αντλούν την ισχύ τους από το πρόσωπο και το όνομα του Χριστού.
Δείτε τα περιεχόμενα του βιβλίου.
