π. Βασίλειος Καλλιακμάνης (Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ), Εικονική Αγιότητα

α) Στις μέρες μας γίνεται μεγάλη συζήτηση και τείνει να γίνει απο­δε­κτό, ότι ζούμε σε μια ει­κο­νική πρα­­γματικότητα. Κι αυτό νοείται με διά­φο­ρους τρόπους: Είτε ότι για ορισμένους έχει χαθεί η επαφή με την πρα­γμα­τι­κό­τητα, είτε ότι οι πληροφορίες διαμορφώνονται με βάση  κα­­τα­σκευασμένες ει­κό­νες, είτε ότι θεωρείται το φα­ντα­στικό ως πρα­γμα­τικό, είτε ακόμη ότι προ­βάλ­λεται το έλασσον και α­πο­­σιω­πείται το μείζον.

β) Σε κάθε περίπτωση είναι αληθές ότι, η ανάπτυξη της τεχνο­λο­γίας και οι δυ­να­τότη­τες εξομοίωσης του πραγματικού με το φανταστικό  πε­­ρι­­βάλ­λον, μεταξύ άλλων συμβάλλουν στη δημιουργία εικονικής ζωής, εικονικών σχέσεων, ει­­­κονικής ελευθερίας, εικονικής αγάπης και εικονικού πολιτισμού. Μήπως όμως η εικονική πραγματικότητα δεν αφορά μόνο τους θεατές και χρήστες των η­λεκ­τρονικών μέσων ενημέρωσης και κοι­νω­νι­κής δικτύωσης, αλλά επηρεάζει και όσους φέρουν τα βαρύ ό­νομα του χριστια­νού και τους οδηγεί σε μορφές «εικονικής αγιό­τη­­τας»;

γ) Δι­ότι πώς να εξη­γη­θεί το γεγονός ότι μπροστά στην οικονομική κρίση, πολλοί χρι­στια­νοί έχασαν την ελπίδα τους στο Θεό, -την οποία προ­φανώς δεν είχαν-, απώ­λε­σαν την εσχατολογική τους προσδοκία και ταυ­­­τί­σθη­καν πλήρως με το πνεύμα του κόσμου; Πώς να κρίνει κάποιος τη συ­μπε­­ριφορά όσων κρύ­βο­ντας τα πρόσωπά τους πίσω  από ηλεκτρο­νι­κά μέσα ενημέρωσης που αυ­τοδιαφημίζονται ως χριστιανικά και ορθό­δο­ξα, κρα­­­δαίνουν τα ιδεολογικά τους ρόπαλα ενα­ντίον  όσων δεν συμφωνούν μα­­ζί τους;

δ) Κι αναρωτιέται κάποιος: Μπορεί να θυσιάζεται το εκκλησιαστικό ήθος της «συντε­τριμ­μένης καρδίας» και της «νήφουσας συνείδησης» στο όνομα του ιερα­πο­στο­λικού ζήλου; Ποια σχέση μπορεί να έχει η τάση για βίαιη επιβολή και των πιο καλών έστω ιδεών με το πνεύμα του πράου και ειρηνικού Χριστού, ο οποίος «λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει»; (Α΄ Πέτρ. 2, 23).

ε) Και γράφονται αυτές οι γραμμές με αφορμή την εορτή του Πο­λιού­χου και προστάτη της Θεσσαλονίκης Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, ο οποίος αγίασε πραγματικά κι όχι εικονικά, αφού θυσίασε δόξα, τιμές, αξιώματα και τέλος τη ζωή του. Όπως ανα­φέ­ρε­ται στον Συναξαριστή, ο Δημήτριος ήταν στρα­τη­γός των Ρω­μαϊκών στρα­τευ­μάτων της Θεσσαλίας και αν­θύ­πατος Ελ­λάδος. Αυτό όμως δεν τον ε­μπό­δισε να καλ­λιερ­γεί την χριστιανική πίστη και να μυσταγωγεί και άλλους στην ευαγ­γε­λική α­λή­θεια με αποτέλεσμα να φυλακισθεί από τον Καίσαρα Γαλέριο.

στ) Στη συνέχεια ο Γαλέριος θέλοντας να εορτάσει τη νίκη του κατά των Σκυθών οργάνωσε μονομαχίες στο στάδιο της Θεσσαλονίκης, όπου ο γι­γαντόσωμος Λυαίος νικιέται από τον μικρόσωμο Νέστορα, ο οποίος εν τω μεταξύ είχε λάβει την ευχή του αγίου Δημητρίου. Το αποτέλεσμα ήταν να θανατωθούν τόσο ο Δημήτριος με λογχισμό όσο και ο Νέστορας με α­ποκεφαλισμό. Και οι δύο τιμούνται ως άγιοι. Η αγιότητα δεν είναι απλώς και μόνο υπόθεση πνευματικού α­γώ­να. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να είναι εικονική. Είναι θετική απά­ντη­ση του ανθρώπου στη Σάρκωση του Θεού Λόγου. Δεν προσεγγί­ζε­ται ιδεο­λογικά, αλλά αφορά την καθημερινή μαρτυρία· την κοινωνία και σχέση με τον ζώ­ντα Θεό δια των μυστηρίων, της προσευχής και την άσκηση της α­γάπης.

ζ) Δι­δάσκει ο Χριστός: «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι· κύριε κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾽ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου» (Ματθ. 7,21). Πολλοί ονομάζουν το Θεό φιλεύ­σπλα­χνο, αλλά δεν έ­χουν ευσπλαχνία. Πολλοί ομιλούν στο όνομα του Θεού της αγάπης, αλ­λά δεν έχουν αγάπη. Πολλοί επικαλούνται την ειρήνη αλλά κυριαρχού­νται α­πό  ταραχή και σύγχυση. Πολλοί ομιλούν για αγιό­τη­τα, αλλά χωρίς την πα­ρα­μικρή θυσία και εκ του ασφαλούς. Λησμονούν όμως, ότι η αγιό­τη­τα δεν μπορεί να είναι εικονική αλλά πραγματική και μαρτυρική.