Ο χαιρετισμός του Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ κατά την Γ΄ Διεθνή Επιστημονική Ημερίδα με θέμα: Ο εκχριστιανισμός των Σλαβικών λαών (Αφιερωμένη στη μνήμη Αντώνιου-Αιμίλιου Ταχιάου). Κέντρο Μελέτης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Κυρίλλου και Μεθοδίου. Αμφιθέατρο Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας
Το πολιτικό πρόγραμμα του Ροστισλάβου, αμέσως μόλις ανέλαβε την ηγεμονία της Μεγάλης Μοραβίας, περιλάμβανε έναν διπλό πολιτικό στόχο: Την πολιτισμική ανάπτυξη του βασιλείου του και την απαλλαγή του από τη γερμανική εξάρτηση. Για την επίτευξη των στόχων αυτών στράφηκε προς την Κωνσταντινούπολη, καθώς είχε την πληροφορία πως εκεί γινόταν ήδη προεργασία της μετάφρασης εκκλησιαστικών βιβλίων στη σλαβική γλώσσα και, κυρίως, δεν φοβόταν πολιτικές επεμβάσεις από τον συγκεκριμένο χώρο.
Όπως είναι γνωστό η Πόλη ανταποκρίθηκε στο πολιτικό αίτημα του Ροστισλάβου με μια πολιτισμική αντιπρόταση· με την αποστολή των Κυρίλλου και Μεθοδίου. Η πολιτισμική διάσταση του ιεραποστολικού έργου τους διαφαίνεται σε ένα σύντομο ποίημα που ο Κωνσταντίνος (Κύριλλος) προέταξε ως πρόλογο της μετάφρασης των Ευαγγελίων στα σλαβικά:
Στόμα μὴ γενόμενον γλυκύτητος
μεταβάλλει τὸν ἄνθρωπον εἰς λῖθον·
πολὺ περισσότερον ψυχὴ ἐστερημένη γραμμάτων
ἀποναρκοῦται μέσα εἰς τὴν ἀνθρωπίνην ὕπαρξιν.
Λαβόντες οὖν αὐτὰ ὑπ’ ὄψιν, ἀδελφοί,
σᾶς φέρομεν κατάλληλον συμβουλήν,
ἡ ὁποία ἐλευθερώνει ὅλην τὴν οἰκουμένην
ἀπὸ τὴν κτηνώδη ζωὴν καὶ τὰ πάθη.
Στις ιδέες που διακηρύσσονται στο παραπάνω ποίημα παρέμεινε ο άγιος Κύριλλος σταθερός μέχρι την τελευταία του πνοή. Σύμφωνα με την παράδοση, τα τελευταία λόγια του ήταν μια προσευχή προς τον Θεό για το ποίμνιό του που κατέληγε ως εξής:
«… Σώσον αυτό από την ασεβή και ειδωλολατρικήν κακότητα των βλασφημούντων σε. Κατάστρεψον την αίρεσιν των τριών γλωσσών».
Ακριβώς σ’ αυτήν την ακλόνητη θέση ότι η γλώσσα και γενικά τα διάφορα εκφραστικά μέσα δεν μπορούν να στέκονται εμπόδιο στη διάδοση του Ευαγγελίου σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης βρίσκεται νομίζω και η διαχρονικότητα του μηνύματος των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου. Η Ορθοδοξία βρίσκεται σήμερα σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή, αντιμετωπίζοντας ένα δίλημμα· να ανοιχτεί στην οικουμένη εκμεταλλευόμενη τις δυνατότητες που της προσφέρουν η πίστη της, η παράδοσή της και οι Γραφές της ή να κλειστεί στον εαυτό της σε μια εναγώνια προσπάθεια αυτοπροστασίας της. Ασφαλώς ουδείς μπορεί να προβλέψει το μέλλον της Ορθοδοξίας στις καινούργιες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί παγκοσμίως, το θετικό όμως παράδειγμα των αγίων φωτιστών των Σλάβων μπορεί να αποτελέσει ένα ασφαλές κριτήριο για την επιλογή και από την άποψη αυτή χαιρετίζω τη διοργάνωση της παρούσης ημερίδας, συγχαίρω όσους είχαν την πρωτοβουλία και κοπίασαν για τη διοργάνωσή της και εύχομαι πλήρη επιτυχία στις εργασίες της.
