Κύριε Κοσμήτορα
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι
Κυρίες και Κύριοι
Αγαπητοί τελειόφοιτοι του Τμήματος Θεολογίας
Ολοκληρώνεται σήμερα ο κύκλος των προπτυχιακών σπουδών σας στο Τμήμα Θεολογίας του Πανεπιστημίου μας και όλοι εμείς οι καθηγητές και οι γονείς σας συμμετέχουμε στη χαρά της επιτυχίας σας, αλλά και την κατ’ αυτήν την ώρα συναισθηματική σας φόρτιση. Πέρασαν τέσσερα χρόνια, ίσως και παραπάνω, στους χώρους της σπουδής, της μάθησης, της επιστημονικής έρευνας, γιατί όχι και της ψυχαγωγίας και των εν Θεσσαλονίκη πνευματικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δρωμένων. Ό,τι πετύχατε και μάθατε αυτά τα χρόνια αναμφίβολα είναι καρπός του προσωπικού σας κόπου, αλλά και της μετά των άλλων συνεργασίας, των καθηγητών, των συμφοιτητών σας, της Γραμματείας και όλων των εργαζομένων στο Τμήμα.
Το ακαδημαϊκό περιβάλλον καλλιεργεί πράγματι την ελευθερία της σκέψης, ενθαρρύνει το διάλογο, το δημιουργικό και ερευνητικό πνεύμα, αλλά απαιτεί και συνεργατική διάθεση για την οικοδόμηση καινοτόμων δράσεων και προπάντων ισορροπημένων μεταξύ μας σχέσεων. Συνεργασία σημαίνει α) «Το να συνεργάζεται κανείς από κοινού με άλλον ή άλλους για την επίτευξη κοινού στόχου» και β) το να αναπτύσσονται σχέσεις «αλληλοβοήθειας μεταξύ ατόμων ή ομάδων, που έχουν κοινούς στόχους».[1]
Ο όρος αυτός, αγαπητοί μου, και κυρίως ο όρος «συνέργεια» σας είναι γνωστός ως προς το θεολογικό του περιεχόμενο και τη μεγάλη του σημασία για τον άνθρωπο. Ο κειμενικός πλούτος της Βίβλου και της καθόλου χριστιανικής γραμματείας μας λέγει π.χ. ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα δι’ Υιού «συνεργεία του Αγίου Πνεύματος».[2] Σαρκώθηκε ο Λόγος με την ελεύθερη αποδοχή του έργου της σωτηρίας, από τον άνθρωπο, την Θεοτόκο «εν η Χριστώ οικήσας, σωτηρίαν ειργάσατο».[3]
Οι άγιοι Απόστολοι, ως συνεργεοί όλοι «εν Χριστώ Ιησού» και «συστρατιώτες»[4] έφεραν το χριστιανικό μήνυμα της Σάρκωσης και της Ανάστασης στον κόσμο, «του Κυρίου συνεργούντος και του λόγου βεβαιούντος δια των επακολουθούντων σημείων».[5] Όλα επίσης, όσα αφορούν την εν τη Εκκλησία πορεία του ανθρώπου προς την τελειότητα, είναι καρπός συνεργασίας και έργο της δικής του ελευθερίας και της χάριτος του Θεού. «Ουδείς δύναται ελθείν προς εμέ, εάν μη ο Πατήρ ο πέμψας με ελκύση αυτόν».[6]
Αυτό ακριβώς το μήνυμα της μεταξύ μας συνεργασίας και της κατά το παράδειγμα του Τριαδικού Θεού συνέργειας, η θεολογική σας κατάρτιση και παιδεία σας διευκολύνει να το μεταφέρετε και στην από δω και πέρα δραστηριότητά σας. Καλείστε να γίνετε συνεργοί του Θεού στην εξάπλωση της αλήθειας.[7] Συνεργοί π.χ. μέσα στην οικογένεια, όπου οι δύο γίνονται ένα,[8] διότι εκεί χρειάζεται όχι η μονομερής υποταγή του ενός έναντι του άλλου, αλλά η αμοιβαιότητα των σχέσεων μεταξύ των συζύγων κατά το εικονικό πρότυπο της αγάπης του Χριστού προς την Εκκλησία[9].
Ως συνεργάτες του Θεού καλείστε κατά τον Απόστολο Παύλο, μέσα στο δύσκολο περιβάλλον της σύγχρονης κοινωνίας, να συστήνεστε και να ζείτε «με την εντιμότητα, τη γνώση της αλήθειας, την ανεκτικότητα, την καλοσύνη, τη φώτιση του αγίου Πνεύματος, την ανυπόκριτη αγάπη».[10] Όλες δηλαδή τις προϋποθέσεις που οικοδομούν τη συνεργατικότητα και τη συνοχή και διακρίνουν έναν ολοκληρωμένο άνθρωπο.
Η συνεργασία είναι υπόθεση δύσκολη και σε καμιά περίπτωση αυτονόητη. Κάποιοι την αρνούνται γιατί την αντιμετωπίζουν ως απειλή και ποδηγέτηση, άλλοι γιατί αισθάνονται άβολα με το που θα αναδυθούν οι πρώτες διενέξεις και προστριβές, και ορισμένοι γιατί δεν έχουν διάθεση να ακούσουν τον άλλον και να δεχθούν το καινούργιο που ενδεχομένως αυτός κομίζει.[11]
Σε κάθε περίπτωση όμως η συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, στον οικογενειακό, εκκλησιαστικό, κοινωνικό και επαγγελματικό χώρο, είναι απαραίτητη. Όσοι συνεργάζονται καλλιεργούν μεταξύ τους την εμπιστοσύνη, το αίσθημα της κοινής ευθύνης και εμπνέονται από το σχεδιασμό του κοινού οράματος. Οι συγκρούσεις και τα εμπόδια στην επικοινωνία μπορούν έτσι να αντιμετωπίζονται, να επιλύονται διλήμματα με την ανταλλαγή των ιδεών και να σφυρηλατείται μεταξύ των ανθρώπων το πνεύμα της ελευθερίας, της δημιουργικότητας και της αγάπης.[12]
Ο θεολόγος είναι σε θέση, με την πνευματική του ωριμότητα και την εμπειρία του εκκλησιαστικού βίου, να καλλιεργεί και να εμπνέει πάντοτε τον τρόπο της συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων. Να είναι πεπεισμένος ότι μπορούμε να επιτύχουμε περισσότερα πράγματα, όταν είμαστε μαζί, παρά όταν ακολουθούμε μοναχική πορεία. Είμαστε σε θέση να αντιστεκόμαστε αποτελεσματικά στις ποικιλότροπες μορφές του κακού που μας περιβάλλει, όταν δίνουμε προτεραιότητα στην μεταξύ μας ενότητα και όχι στην προσωπική επιβολή και αυθαιρεσία. Είναι δυνατόν να ελπίζουμε σε έναν καλύτερο κόσμο, όταν διαρκώς συγκρουόμαστε με τον έμφυτο εγωισμό μας και στην καρδιά μας αφήνουμε τόπο να συνεργαστούν η δική μας ταπείνωση με την του Θεού υψοποιό χάρη και ευλογία.
Καλή πορεία στη ζωή σας, με διάθεση πάντοτε επωφελούς συνεργασίας και πνεύμα καταλλαγής και αγάπης.
[1] Λεξικό Μπαμπινιώτη.
[2] Δοξαστικό Εσπερινού Πεντηκοστής.
[3] Απόστιχο Αίνων Όρθρου Εορτής των Χριστουγέννων.
[4] Ρωμ. 16,3. Φιλ. 24, Φιλιπ. 2,25.
[5] Μάρκ. 16,20.
[6] Ιω. 6,44.
[7] Α’ Κορ. 3,9: «Θεού γαρ εσμέν συνεργοί: Θεού γεώργιον». Α΄Ιωαν. 3,8: «Συνεργοί γενώμεθα τη αληθεία».
[8] Γεν. 2,24.
[9] Εφ. 5, 22-33.
[10] Β’ Κορ. 6,6.
[11] Βλ. Laycock, Gramble and Korinek, «Alternative structures for collaboration in the delivery of special services», Preventing School Failure, 35 (4), 15-18.
[12] Βλ. Cook and Friend, «Principles for the Practice of Collaboration in Schools», Preventing School Failure, 35 (4), 6-9.
