Από τον πρόλογο του συγγραφέα
Αυτό το βιβλίο είναι σύμφωνα με το σχέδιο της «Βιβλικής Εγκυκλοπαίδειας» χωρισμένο σε τέσσερα κύρια τμήματα:
- 1. Στη «Βιβλική εικόνα των πρώτων χρόνων της βασιλείας» θα αποτυπωθεί το πώς περιγράφουν την εποχή οι βιβλικοί (και μερικοί εξωβιβλικοί) μάρτυρες. Το κέντρο βάρους βρίσκεται στην παρουσίαση των αρχαιοτέρων αφηγηματικών επιπέδων, που είναι συναφή μεταξύ τους στα βιβλία του Σαμουήλ και στην αρχή των βιβλίων των Βασιλειών. Ανακαλείται έτσι, κατά κάποιον τρόπο, το περιεχόμενο αυτών των κειμένων, κατονομάζονται όμως και κάποια πράγματα από την υψηλή σε υπόβαθρο αφηγηματική τέχνη, για την οποία διακρίνεται η Βίβλος και η οποία τα τελευταία χρόνια κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερη προσοχή στην εξηγητική έρευνα.
- Η «Ιστορία των πρώτων χρόνων της βασιλείας» δε μπορεί απλά να διαβασθεί μέσα από τη Βίβλο, ούτε μπορεί όμως να γραφτεί σε αντίθεση προς εκείνη ή χωρίς εκείνη. Μετά από έναν μεθοδικό καθορισμό του τόπου και τη διαλογή των πηγών -γραπτών και υλικών- που έχουμε στη διάθεσή μας, σκιαγραφείται μια εικόνα της ιστορίας του Ισραήλ του 10ου αι. π.Χ.: χωρισμένη στους βασικούς τομείς της κοινωνικής και κρατικής δραστηριότητας και διαφοροποιημένη με βάση τη διαφορετική μορφή της διακυβέρνησης στα χρόνια της βασιλείας του Σαούλ, του Δαβίδ και του Σολομώντα.
- Η «Φιλολογία σχετικά με τα πρώτα χρόνια της βασιλείας» μπορεί οπωσδήποτε, όσον αφορά τα μικρά τμήματα, να θεωρηθεί σύγχρονη. Σε μια γενιά ερευνητών πιο πριν, υπήρχε η πεποίθηση με μεγάλη, μάλιστα, βεβαιότητα ότι ήταν δυνατόν να αποδοθεί στο πρώιμο κράτος του Ισραήλ μια πρώιμη άνθηση της ιστοριογραφίας, η οποία προηγείτο χρονικά κι εκείνης των Ελλήνων. Εντωμεταξύ η έρευνα έχει γίνει πιο προσεκτική, αν όχι εντελώς σκεπτικιστική. Η φιλολογική και ιστοριογραφική δημιουργία έχει οπωσδήποτε τις λιτές απαρχές της στον Ισραήλ της πρώιμης βασιλείας, στο οποίο υπόβαθρο σαφώς στηρίχθηκαν. και γεννήθηκαν στη συνέχεια το ένα μετά το άλλο πιο συνολικά και πιο έντεχνα έργα.
4. Το «θεολογικό συμπέρασμα» δε μπορεί να εξηγηθεί από την πρώιμη βασιλεία και τη φιλολογική της κληρονομιά, αλλά από τη φιλολογία σχετικά με την εποχή. Κατά την εποχή των πρώτων βασιλέων ο Ισραήλ συζήτησε ουσιαστικά ζητήματα μιας αυτογνωσίας και μιας θεογνωσίας μ’ έναν τέτοιο τρόπο που κάνει κι εμάς τους σύγχρονους ανθρώπους να προβληματιζόμαστε. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι αυτό το τμήμα συνδέεται στενά με το πρώτο: για το θεολογικό προβληματισμό προκαλούν λιγότερο οι (φιλολογικο-) ιστορικές θέσεις και γεγονότα απ’ ό,τι μάλλον τα ίδια τα βιβλικά κείμενα.
Share this post