Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής «Η “θρησκεία των αγγέλων” των Κολοσσών και η χριστολογία του Αποστόλου Παύλου»
Κεντρικό σημείο της αιρετικής φιλοσοφίας που αντιμετωπίζεται στην προς Κολοσσαείς επιστολή αποτελεί η «θρησκεία των αγγέλων». Τα επιμέρους θέματα που συνδέονται με τη θρησκεία των αγγέλων, και που αντιστοιχούν στα 4 μέρη της εισήγησης, είναι: 1. Η γενική των αγγέλων στη φράση «θρησκεία των αγγέλων» είναι αντικειμενική ή υποκειμενική; Υποστηρίζουμε ότι είναι αντικειμενική. 2. Σχετίζεται η θρησκεία αυτή, η θρησκεία των αγγέλων, με τα «στοιχεία του κόσμου»; Και τι ακριβώς είναι αυτά; 3. Το θέμα κριτικής του κειμένου, εάν μετά το «ἅ» ακολουθεί η άρνηση «μη» ή «ουκ» της πλειοψηφίας των χειρογράφων («ἅ μὴ ἐώρακεν») ή δεν ακολουθεί η άρνηση των χειρογράφων στις οποίες στηρίζονται οι κριτικές εκδόσεις της Κ.Δ. («ἅ ἐώρακεν»). Υποστηρίζουμε την α΄ άποψη. και 4. Ποια είναι η Χριστολογική απάντηση του Παύλου; Αναπτύσσουμε τη Χριστολογία της προς Κολοσσαείς, κατά την οποία ο Χριστός είναι Κύριος πάσης αρχής και εξουσίας. Και τα τέσσερα αυτά επιμέρους θέματα είναι ακανθώδη και πολύπλευρα.
Αλεξάνδρα Παλάντζα, Λέκτωρ «Οἱ περί ἀγγέλων διηγήσεις στό βιβλίο τῆς Γενέσεως»
Ἡ Εἰσήγηση ἑστιάζει ἀρχικῶς στά τρία πρῶτα κεφάλαια τοῦ βιβλίου τῆς Γενέσεως, ἰδιαιτέρως στούς στίχους Γεν.1,14-15· 2,1· 3,24 καί παρακολουθεῖ τήν ἀνάπτυξη τῆς παλαιοδιαθηκικῆς πίστεως περί τῆς φύσεως καί τοῦ λειτουργήματος τῶν ἀγγέλων. Στήν συνέχεια ἐξετάζεται ἡ χρήση τοῦ ὅρου «Ἄγγελος τοῦ Κυρίου», ὁ ὁποῖος ἀπαντᾶ στίς πατριαρχικές διηγήσεις καί δηλώνει τήν ἴδια τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος κατά τό χωρίο Ἐξ. 33, 20 δέν ἐπιτρέπει στούς ἀνθρώπους νά ἀντικρύσουν τό πρόσωπό του, ἀλλά μέ τήν μορφή τοῦ ἀγγέλου του κάνει αἰσθητή τήν παρουσία του ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους καί τούς φανερώνει τό θέλημά του. Στίς διηγήσεις αὐτές ὁ Θεός παρουσιάζεται ὑπό τήν μορφή ἀγγέλου στά ὀράματά τους: Γεν. 16,7 κ.ἑξ. 22,11·15 ἤ στά ἐνύπνιά τους: Γεν. 12,7· 18,1ἑξ. 26,24-25· 28,12· 37,5-11. Μέσῳ αὐτῶν τούς ὑπόσχεται γῆ, ἕναν κληρονόμο, ἀλλά καί πολλούς ἔνδοξους ἀπογόνους. Τίς ἐπαγγελίες αὐτές ἐπικυρώνει ἀρχικῶς μέ τήν διαθήκη πού συνάπτει μέ τόν Ἀβραάμ καί ἀνανεώνει μέ τόν Ἰσαάκ καί τόν Ἰακώβ. Ὁ Θεός ὡς μοναδικός δημιουργός τοῦ ὑλικοῦ καί πνευματικοῦ κόσμου καθίσταται ὁ προσωπικός Θεός τῶν Πατριαρχῶν τοῦ Ἰσραήλ, διά τῶν ὁποίων θά εὐλογηθοῦν ὅλες οἱ φυλές τῆς γῆς (Γεν. 12,3) καί θά ὑπηρετηθεῖ τό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας.
Σωτήριος Δεσπότης, Αναπληρωτής Καθηγητής «Μια ερμηνευτική απόπειρα του “ὤφθη ἀγγέλοις” (Α΄ Τιμ 3,16)»
Στον πυρήνα της Α΄ Τιμ. δεσπόζει η υμνητική Ομολογία Ὃς ἐφανερώθη ἐν σαρκί͵ ἐδικαιώθη ἐν πνεύματι. Οι όρος «άγγελος» έχει ερμηνευθεί και με την κλασική έννοια αλλά και με την έννοια του αγγελιοφόρου-αποστόλου. Επιχειρείται η ερμηνεία του όρου και στο πλαίσιο του συντάγματος «ὤφθη + δοτική» αλλά και συγχρονικά στο πλαίσιο ολόκληρης της επιστολής και του σώματος των Ποιμαντικών. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται και η λειτουργία των αγγέλων στη συγκεκριμένη τριλογία.
