Ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας του Α.Π.Θ. Χαράλαμπος Ατματζίδης μετά από πρόσκληση της Ιεράς Μητροπόλεως Δέρκων πραγματοποίησε στις 21 Δεκ. 2013 διάλεξη στην Κωνσταντινούπολη με θέμα: Ο απ. Παύλος και η παράδοση του Ευαγγελίου στα Έθνη. Στην διάλεξη παραβρέθηκε η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος.
Ακολουθεί η διάλεξη του κ. Ατματζίδη:
Πλησιάζει η μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης, της γέννησης του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, την οποία η ουράνια στρατιά των αγγέλων εξυμνεί, αναφωνώντας το δόξα ἐν ὑψίστοις θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία” (Λκ 2,14). Με τη γέννηση του Σωτήρα μας αποκαλύπτεται η δόξα του Θεού και η βούλησή Του να καταλλαγεί με τους ανθρώπους και να τους προτρέψει να συμφιλιωθούν και αυτοί μεταξύ τους φέρνοντας την πολυπόθητη ειρήνη στον κόσμο. Την ειρηνική αυτή διάθεση προς την ανθρωπότητα και τους πολιτισμούς της υιοθετεί και ο απόστολος Παύλος κατά τη διάδοση του ευαγγελίου του Κυρίου. Γραφεί σχετικά στην πρώτη προς Κορινθίους επιστολή του: πάντα δὲ ποιῶ διὰ τὸ εὐαγγέλιον, ἵνα συγκοινωνὸς αὐτοῦ γένωμαι. Οὐκ οἴδατε ὅτι οἱ ἐν σταδίῳ τρέχοντες πάντες μὲν τρέχουσιν, εἷς δὲ λαμβάνει τὸ βραβεῖον; οὕτως τρέχετε ἵνα καταλάβητε (Α΄ Κορ 9,23-24). Στο μικρό απόσπασμα του αποστόλου των εθνών Παύλο διακρίνουμε την βούληση του να διαδώσει το Ευαγγέλιο του Χριστού σε όλα τα μήκη και πλάτη του τότε γνωστού κόσμου. Ταυτόχρονα αναφέρει στους χριστιανούς ότι αυτοί θα ανταμειφθούν για την προσπάθεια τους να εφαρμόσουν το Ευαγγέλιο του Χριστού και τους παρομοιάζει με αθλητές, που αγωνίζονται, πρωτεύουν και βραβεύονται.
Παρατηρούμε λοιπόν ότι ο Παύλος χρησιμοποιεί για τη διάδοση του Ευαγγελίου αντιλήψεις, παραστάσεις, ήθη και έθιμα της εποχής του. Όλα αυτά αποτελούσαν μέρος των πολιτισμών της Μεσογείου και ήταν οικεία, τόσο στον Παύλο όσο και στους αποδέκτες του κηρύγματός του, κατοίκους της περιοχής της Μεσογείου, οι οποίοι ήταν στην πλειονότητά τους και υπήκοοι της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η πολυπολιτισμικότητα της εποχής του Παύλου μοιάζει με τη σημερινή πολιτισμική κατάσταση στον κόσμο. Σήμερα βέβαια η τελευταία δεν περιορίζεται γεωγραφικά στην περιοχή της Μεσογείου, αλλά καλύπτει όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη μας. Ταυτόχρονα είναι ασύγκριτα πλουσιότερη σε πολιτισμικά σύμβολα και οπτικές. Τέλος και αυτό είναι πολύ σημαντικό, η σημερινή πολυπολιτισμικότητα υφίσταται συνεχώς επιθέσεις και κινδυνεύει να πληγωθεί θανάσιμα, εξαιτίας επεκτατικών και αφομοιωτικών τάσεων εκφραστών συγκεκριμένων πολιτισμών, οι οποίοι αξιοποιούν την συγκυριακά διαμορφωμένη πλεονεκτικότερη θέση των πολιτισμών στους οποίους ανήκουν και θεωρούν ως θεμιτό και αυτονόητο τον πολιτισμικό επεκτατισμό.
Οι παραπάνω αναφερθείσες πιέσεις στην σημερινή πολυπολιτισμικότητα, καθιστούν κατά τη γνώμη μας, επιτακτική την διερεύνηση της στάσης του αποστόλου Παύλου απέναντι στους πολιτισμούς της εποχής του. Αυτό είναι απαραίτητο, επειδή ο Παύλος αποτελεί τον κύριο εκφραστή της πολιτισμικής εξωστρέφειας του χριστιανισμού και ως εκ τούτου μπορεί να μας καθοδηγήσει στην εύρεση της χρυσής τομής για μια πετυχημένη συνύπαρξη των πολιτισμών σήμερα.
Στην παρούσα εισήγηση θα αναφερθούμε πρώτα στη σχέση του αποστόλου Παύλου με τον πολιτισμό (Ι). Κατόπιν θα εξετάσουμε την επίδραση που είχαν οι επιμέρους πολιτισμοί στην διαμόρφωσή της προσωπικότητας του αποστόλου ως αποστόλου των εθνών (ΙΙ). Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στην αντιμετώπιση των πολιτισμών από τον Παύλο κατά τη διάδοση του Ευαγγελίου (ΙΙΙ). Τέλος, θα ολοκληρώσουμε με τα συμπεράσματα.
Διαβάστε το πλήρες κείμενο σε μορφή pdf παρακάτω:
Παύλος διάδοση Ευαγγελίου
