ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Logos Bible Software 3.0

Σε μια εποχή ταχύτατης τεχνολογικής ανάπτυξης το επιστημονικό θεολογικό λογισμικό δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός αυτής της εξέλιξης. Η Logos Bible Software ανανέωσε το εξαιρετικά πετυχημένο της λογισμικό στην τρίτη πλέον του έκδοση με αρκετές καινοτομίες. Η νέα έκδοση βελτίωσε πολλά από τα προηγούμενα εργαλεία του Logos και πρόσθεσε μερικά εντελώς νέα. Τα τελευταία χρόνια παρόμοιο λογισμικό από διάφορες άλλες εταιρίες χρησιμοποιείται από τους βιβλικούς θεολόγους προκειμένου να επιχειρηθούν εξειδικευμένες έρευνες στα βιβλικά και όχι μόνο κείμενα σε μερικά μόλις δευτερόλεπτα. Για την εξειδικευμένη αυτή παρουσίαση θα πρέπει να διευκρινιστεί εδώ ότι επιλέχθηκε το Logos Bible Software 3.0 από κάποιο άλλο σχετικό λογισμικό BibleWorks 8 ή Accordance 8, διότι κατά τη γνώμη μας συγκεντρώνει πλέον τόσα πλεονεκτήματα που κανένα άλλο δεν μπορεί πια να ανταγωνιστεί την εξέλιξή του. Τη θέση αυτή θα ενισχύσουμε παρακάτω με αναλυτική παρουσίαση των νέων χαρακτηριστικών του Logos.

Το λογισμικό Logos χρησιμοποιεί τo Libronix Digital Library System ως βάση του. Αυτό κατά το παρελθόν απευθύνονταν μόνο σε χρήστες λειτουργικού συστήματος Windows. Πρόσφατα το συγκεκριμένο πρόγραμμα κατασκευάστηκε και για Macintosh. Αρχικά θα πρέπει να αναφερθεί ότι έχει διατηρηθεί η απλότητα της γραμμής εργαλείων και των κουμπιών εργασιών. Προκαθορισμένα φυσικά είναι τα απολύτως απαραίτητα. Η πρόσβαση στις διάφορες εντολές γίνεται από τα μενού και ειδικότερα από τα Search και Tools. To περιβάλλον εργασίας επιτρέπει μερική παραμετροποίηση ανάλογα με τις προτιμήσεις του ερευνητή. Έχει επίσης διατηρηθεί η συνήθεια να διατίθεται σε διαφορετικές εκδόσεις ανάλογα με τις ανάγκες ενός ερευνητή και το υλικό που διατίθεται με αυτές. Σήμερα οι εκδόσεις είναι επτά (Christian Home Library, Bible Study Library, Leader’s Library, Original Languages Library, Scholar’s Library, Scholar’s Library: Silver, Scholar’s Library: Gold) με απλούστερη την Christian Home Library και την πλέον εμπλουτισμένη Scholar’s Library: Gold να έρχεται σε πρώτη θέση στις προτιμήσεις των απανταχού θεολόγων. Περισσότερα μπορεί κανείς να πληροφορηθεί για το περιεχόμενο των διαφόρων εκδόσεων αλλά και την τιμή τους από την ιστοσελίδα της εταιρίας (http://www.logos.com/products).

Στην παρουσίαση του Logos που ακολουθεί θα περιοριστούμε στα χαρακτηριστικά εκείνα που ενδιαφέρουν συγκεκριμένα τον ορθόδοξο ερευνητή. Η κατασκευάστρια εταιρία αναφέρει ότι έχουν ενσωματωθεί στο λογισμικό είκοσι νέα εργαλεία. Έχοντας δοκιμάσει για μερικούς μήνες τις δυνατότητες του Logos και παρακολουθώντας τα ενημερωτικά βίντεο θα λέγαμε ότι οκτώ από αυτά προσφέρουν εκπληκτικές νέες δυνατότητες (Bible Speed Seach, Bible Word Study, Biblical People, Exegetical Guide, History Feature, Remote Library Search, Important Words Identified in Passage Guide, Weights and Measures), οι οποίες δεν υπήρχαν στις παλαιότερες εκδόσεις. Το Libronix Digital Library System λειτουργεί ως μία βάση δεδομένων στην οποία μπορεί κανείς να προσθέτει διαρκώς ψηφιακά κείμενα και να έχει έτσι όλα όσα χρειάζεται σε ένα και μόνο πρόγραμμα. Έτσι μπορεί κανείς να έχει για παράδειγμα τα βιβλικά κείμενα σε όποια έκδοση επιθυμεί στα εβραϊκά και ελληνικά, τα έργα του Φίλωνα, την αποστολική γραμματεία, όλα τα κείμενα της αρχαίας Εγγύς Ανατολής, τα κείμενα του Κουμράν, τα κείμενα του Nag Hammadi, τα απόκρυφα, τη Μισνά, κλπ. Πέρα από τις πηγές διατίθενται αρκετά βοηθήματα, όπως λεξικά, εκδόσεις παράλληλων κειμένων, χάρτες, αρχαιολογικό υλικό σε φωτογραφίες, συλλογές περιοδικών, υπομνήματα και τελευταία διάφορες μονογραφίες έγκριτων βιβλικών σειρών.

Μια πλούσια συλλογή μπορεί να οργανωθεί άνετα σε κατηγορίες και να επιλέγεται στη συνέχεια οποιαδήποτε από αυτές για αναζήτηση εντός του υλικού της. Έτσι έχουμε ταχύτατα αποτελέσματα χωρίς να ερευνάται υλικό που δεν μας ενδιαφέρει. Αυτό γίνεται από το μενού Tools/Define Collections. Αν για παράδειγμα έχουμε διάφορα βιβλικά λεξικά μπορούμε να δημιουργήσουμε μια συλλογή από λεξικά και όταν χρειαστεί να αναζητήσουμε τη θεολογική σημασία ενός όρου στην Κ.Δ. να περιοριστούμε μόνο σε αυτή τη συλλογή χωρίς να γίνει αναζήτηση στα υπομνήματα ή τα περιοδικά.

Στην έκδοση Scholar’s Library: Gold περιέχονται πέρα από τις ξενόγλωσσες μεταφράσεις των βιβλικών κειμένων μία μεγάλη συλλογή από ελληνικές και εβραϊκές εκδόσεις και επιπλέον κάποιες εκδόσεις με ενσωματωμένες μορφολογικές αναλύσεις. Το ίδιο ακολουθείται και στα έργα του Φίλωνα, στην Πεσίττα (συριακά με μορφολογική ανάλυση) και τα Ταργκουμίμ (αραμαϊκά με μορφολογική ανάλυση). Αντίστοιχη έκδοση με μορφολογική ανάλυση δεν περιέχεται για τη Βουλγάτα. Σε αγγλική μετάφραση υπάρχουν επίσης τα απόκρυφα της Π.Δ., τα κείμενα του Nag Hammadi, τα κείμενα της Εγγύς Ανατολής που σχετίζονται με την Π.Δ., τα έργα του Φίλωνα και του Ιωσήπου. Στο λογισμικό περιέχονται επίσης 11 βασικά ελληνικά λεξικά, 7 εβραϊκά και αραμαϊκά, 1 λατινικό και 1 συριακό, όλα σχετικά με τα βιβλικά κείμενα. Επιπλέον, περιέχονται αρκετά ειδικά γλωσσικά βοηθήματα και εργαλεία. Από τα βιβλικά υπομνήματα, αν και περιέχεται μία ικανοποιητική συλλογή, από αυτή ξεχωρίζει μόνο η πρόσφατη σειρά The New International Greek Testament Commentary (12 τόμοι). Σειρές υπομνημάτων, όπως Word Biblical Commentary, International Critical Commentary και Ηermeneia πωλούνται ως ανεξάρτητα προϊόντα τα οποία ενσωματώνονται στο Libronix Digital Library System με απλή εγκατάσταση. Σε λίγο καιρό αναμένεται να εκδοθεί ψηφιακά και να εμπλουτίσει την παραπάνω συλλογή και η σειρά υπομνημάτων της Anchor Bible.

Από τα επιστημονικά περιοδικά περιέχονται μόνο τα Semeia, ενώ ως πρόσθετα μπορούν να ενσωματωθούν ολόκληρες συλλογές. Ως βοηθήματα περιέχονται επτά βιβλικά λεξικά, εισαγωγές στην Π.Δ. και την Κ.Δ., χάρτες και φωτογραφίες βιβλικών περιοχών, ιστορίες της εποχής της Π.Δ. και της Κ.Δ., μερικές εγκυκλοπαίδειες και μερικές βιβλικές θεολογίες. Οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς της Εκκλησίας περιέχονται σε αγγλική μετάφραση σε 37 τόμους, ενώ η μεταποστολική γραμματεία περιέχεται και στα ελληνικά.

Το μεγάλο πλεονέκτημα του Logos Bible Software 3.0 είναι μία εμπλουτισμένη σειρά από πρόσθετα τα οποία επιτρέπουν γρήγορες αναζητήσεις με τα πορίσματα να καταγράφονται αυτόματα σε εντυπωσιακές γραφικές παραστάσεις. Ένα από τα πιο ισχυρά πρόσθετα είναι η αναλυτική μελέτη μίας λέξης σε συνδυασμό με το ανανεωμένο κεντρικό παράθυρο της κατασκευάστριας εταιρίας. Αν για παράδειγμα γράψουμε μια λέξη, ακόμη και στα αγγλικά, στο νέο παράθυρο που θα προβληθεί θα μας παρουσιαστεί μετά μία διαγραμματική παρουσίαση της αντίστοιχης εβραϊκής και ελληνικής ορολογίας στη Βίβλο. Το παράθυρο αυτό επιτρέπει τη λεπτομερέστερη καταγραφή των πορισμάτων σε νέα παράθυρα και φυσικά την εξαγωγή τους σε μορφή κειμένου ή πινάκων.

Εξαιρετική αποδεικνύεται η δυνατότητα του Logos να ενσωματώνει το πρόσθετο Remote Library Search. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται μέσω του μενού File/New/ Remote Library Search και επιχειρείται έτσι βιβλιογραφική αναζήτηση με διάφορες επιλογές σε περισσότερες από πενήντα βιβλιοθήκες του κόσμου. Το μόνο που απαιτείται είναι να υπάρχει ενεργή σύνδεση στο δίκτυο. Ο κατάλογος που θα δημιουργηθεί μπορεί να εξαχθεί άμεσα σε οποιοδήποτε επεξεργαστή κειμένου. Κάτι τέτοιο γινόταν νωρίτερα μόνο από ειδικό βιβλιογραφικό λογισμικό (π.χ. Endnote). Στην παλαιότερη έκδοση του Logos βιβλιογραφική αναζήτηση επιτρεπόταν μόνο εντός του λογισμικού. Αυτό όμως απαιτούσε την ύπαρξη του σχετικού CD-Rom (Catalogue de l’École Biblique et Archéologique Française de Jérusalem) από τον ολλανδικό εκδοτικό οίκο Brill. Η δυνατότητα αυτή στην τελευταία έκδοση διατηρήθηκε και ενσωματώθηκε σε ειδική εντολή στο μενού Search.

Ένα άλλο δυνατό σημείο του Logos Bible Software 3.0 είναι η παρουσία ενός παραθύρου ιστορικού. Το ιστορικό των αναζητήσεων καταγράφεται αυτόματα από το λογισμικό και έτσι ο χρήστης μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να επιστρέψει σε κάποιο βιβλίο ή αναζήτηση βρισκόταν νωρίτερα χωρίς να απαιτείται αυτή να ξαναγίνει. Το λογισμικό κρατά όλες τις αναζητήσεις και δεν σβήνονται από τη μνήμη παρά μόνο αν αυτό επιλεγεί συνειδητά. Η διαγραμματική προβολή του ιστορικού είναι μάλιστα εντυπωσιακή. Το ιστορικό αποκαλύπτεται μέσω του μενού Go/History. Η δυνατότητα αυτή είναι ιδιαίτερα εύχρηστη και αποδεικνύεται σωτήρια στην περίπτωση που κανείς διαθέτει μια πλουσιότατη βιβλιοθήκη από κείμενα και έτσι δεν απαιτείται διαρκώς το άνοιγμα του παραθύρου της βιβλιοθήκης (Library) και η αλφαβητική αναζήτηση των βοηθημάτων της.

Το μενού Search επιτρέπει τώρα δεκαπέντε διαφορετικές αναζητήσεις ανάλογα με το ενδιαφέρον του χρήστη. Ας σημειωθεί επίσης ότι η αμιγώς βιβλική έρευνα στο εβραϊκό και ελληνικό κείμενο έχει εμπλουτιστεί με πρόσθετες επιλογές. Στο σημείο αυτό το Logos υπερέχει έναντι οποιουδήποτε άλλου λογισμικού φανερά. Στην παρούσα έκδοση μορφολογική αναζήτηση επιχειρείται στα εβραϊκά, αραμαϊκά, ελληνικά και συριακά. Τα αποτελέσματα μιας αναζήτησης επιτρέπουν το επιλεκτικό άνοιγμα μιας σειράς σχετικών βοηθημάτων.

Το μενού Tools έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον αφού σε αυτό καταγράφονται οι περισσότερες προσθήκες νέων εργαλείων. Θυμίζουμε ότι από το σημείο αυτό γίνεται ο έλεγχος της βιβλιοθήκης, η ανανέωση του λογισμικού, η οργάνωση της συλλογής, το ξεκλείδωμα των διαφόρων προϊόντων, η διαχείριση της άδειας χρήσης, η αποθήκευση των αρχείων και η παραμετροποίηση του κεντρικού παραθύρου του Libronix. Τα εργαλεία που βρίσκονται εδώ αφορούν αναζητήσεις στα κείμενα, εξειδικευμένες μελέτες των βιβλικών κειμένων, της γλώσσας και των προσώπων που απαντούν σε αυτά. Έχουν τοποθετηθεί επίσης πίνακες με χρονοδιαγράμματα και δεδομένα ποικίλων μονάδων μέτρησης του αρχαίου κόσμου. Το εντυπωσιακότερο εργαλείο εδώ είναι σίγουρα το Bible Comparison, το οποίο διαθέτει επτά εντολές. Κάθε μία από αυτές ανοίγει παράθυρα με δυνατότητες επιλογής διαφορετικών εκδόσεων των βιβλικών κειμένων. Ξεχωρίζουν εδώ οι συνόψεις με εννέα διαφορετικές δυνατότητες. Τα νέα κείμενα εδώ είναι οι κανόνες του Ευσεβίου και οι παραθέσεις της Π.Δ. στην Κ.Δ. Επιπλέον, η νέα εντολή Compare Parallel Bible Versions δίνει τη δυνατότητα σύγκρισης ενός κειμένου στις διαφορετικές του εκδόσεις. Το πλεονέκτημα εδώ είναι ότι οι διαφορές εντοπίζονται αυτόματα και σημειώνονται με διαφορετικά χρώματα για να γίνονται άμεσα εμφανείς.

Συμπερασματικά θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι πρόκειται για το ισχυρότερο λογισμικό για τη βιβλική επιστήμη. Αποτελεί αναντικατάστατο εργαλείο με το οποίο γίνονται πολλαπλές αναζητήσεις σε ελάχιστο χρόνο. Ένα μειονέκτημα ίσως είναι το γεγονός ότι η εκμάθησή του απαιτεί πολλές ώρες ενασχόλησης και διαβάσματος του εγχειριδίου χρήσης και των βοηθητικών άρθρων. Η εταιρία παρέχει επίσης τη δυνατότητα να αγοράζονται μέσω του διαδικτύου διάφορα προϊόντα και να μεταφορτώνονται σε μια υπάρχουσα συλλογή. Αυτό γίνεται είτε μέσω ενός CD-Rom που αποστέλλεται ταχυδρομικά στον αγοραστή, είτε με απλό κατέβασμα (download) του συγκεκριμένου προϊόντος και αποθήκευσης αυτού απευθείας στον υπολογιστή στον οποίο υπάρχει το συγκεκριμένο λογισμικό. Σχετικά τώρα με τις απαιτήσεις του Logos Bible Software 3.0 από έναν υπολογιστή, θα πρέπει να πούμε ότι για να εγκατασταθεί ολόκληρο σε ένα σύστημα απαιτεί τη δέσμευση κάποιου χώρου. Με τη σημερινή όμως χωρητικότητα των σκληρών δίσκων αυτό δεν είναι πια πρόβλημα. Επειδή όμως πρόκειται για σχετικά βαρύ πρόγραμμα, απαιτείται ένας επεξεργαστής Pentium III 1 GHz τουλάχιστον με 512 MB μνήμη και λειτουργικό σύστημα Windows 98/Me//2000/XP/Vista. Χρειάζεται επίσης να είναι εγκατεστημένος ο Microsoft Internet Explorer 6.0 ή μία νεότερη έκδοση και να υπάρχει οδηγός CD-Rom. Το Logos 3.0 αναμένεται να κυκλοφορήσει και για Macintosh και έτσι θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο ανταγωνισμός του με το Accordance, το οποίο μέχρι σήμερα κυριαρχεί στις επιλογές των ερευνητών που διαθέτουν τη συγκεκριμένη κατηγορία υπολογιστών. Τέλος, στην ιστοσελίδα του Logos (http://www.logos.com/) διατίθενται ελεύθερα εκπαιδευτικά βίντεο, τα οποία δείχνουν τον τρόπο λειτουργίας του και εξηγούν τις δυνατότητες των νέων εργαλείων αναλυτικά.

Share this post
          
 
   
Δημοσιεύθηκε στην ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΑΡΘΡΑ και χαρακτηρίσθηκε , . Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.