ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
Γενεύη, 10 Ιανουαρίου 2013
Προς τον Ομότιμο Καθηγητή
Πέτρο Βασιλειάδη
Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
Αγαπητέ Πέτρο,
Μου δίνει μεγάλη χαρά να συμμετάσχω νοερά στο συμπόσιο που οργανώνεται στη Θεσσαλονίκη από τους συναδέλφους και φίλους σου για να αποδοθεί δόξα στο Θεό για την πολύχρονη ακαδημαϊκή σου καριέρα και να αποδοθεί φόρος τιμής στην καρποφόρο εκκλησιαστική και οικουμενική σου διακονία.
Με αυτήν την επιστολή, θα ήθελα να εκφράσω τη λύπη μου που δεν θα μπορέσω να είμαι μαζί σας σε αυτήν την ενδιαφέρουσα ακαδημαϊκή συζήτηση που θα επικεντρωθεί στον «Οικουμενικό Διάλογο τον 21ο αιώνα: πραγματικότητες, προκλήσεις, προοπτικές». Ταυτόχρονα, θα ήθελα να εκφράσω εκ μέρους του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, την εκτίμησή μας για τη συμβολή σου στην οικουμενική κίνηση.
Όταν κοιτάζω το ταξίδι που έχουμε μπροστά μας, στον 21ο αιώνα, σκέφτομαι ότι ως εκκλησίες καλούμαστε από κοινού να εκφράσουμε την ενότητα ζωής που μας δίδεται εν Χριστώ Ιησού, μέσω της ζωής Του, της σταύρωσης και της ανάστασης, ώστε να ξεπεραστούν η διάσπαση, η αμαρτία και το κακό. Καλούμαστε να εισαγάγουμε αυτά στη ζωή της ανθρωπότητας όπου ζούμε, κι ακόμα να φροντίσουμε για την ενότητα της δημιουργίας όπου σεβόμαστε την ισορροπία της ζωής και τις πιο ευάλωτες διαστάσεις και συνθήκες της ζωής. Υπό αυτό το πρίσμα, καθίσταται επείγουσα υπόθεση να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας να κάνουμε ορατή την ενότητα της εκκλησίας.
Οι πολλοί διμερείς διάλογοι μεταξύ των εκκλησιών παραμένουν μια πραγματικότητα που συμβάλλει στις πολυμερείς σχέσεις μεταξύ των εκκλησιών. Παρά ταύτα, υπάρχει μια σχετική και δικαιολογημένη ανυπομονησία πολλών να δουν κάποια πρόοδο στην αποδοχή των οικουμενικών διαλόγων και συμφωνιών. Κάποιες από τις εκκλησίες βρίσκουν ότι υπάρχουν νέα εν δυνάμει διαιρετικά ερωτήματα. Η οικουμενική κίνηση επίσης φαίνεται πως σε κάποιες εκκλησίες έχει λιγότερη απήχηση και λιγότερους αφοσιωμένους εκπροσώπους σε σχέση με παλαιότερα. Υπάρχουν τάσεις κατακερματισμού και περισσότερη προσοχή δίδεται σ’ αυτά που ενώνουν τους λίγους παρά τους πολλούς. Η κλήση για ενότητα δεν ακολουθείται από νέες προκλήσεις, μάλλον το αντίθετο.
Υπάρχουν ισχυρές εκφράσεις αλληλεγγύης, ενωμένης αναζήτησης της δικαιοσύνης, προθυμίας για αποχή από αποκλεισμούς και καταδίκες, για ταπεινότητα και ανοχή, για αναζήτηση μιας ενότητας σε πολλές περιπτώσεις και περιστάσεις, ανάμεσα σε αυτούς που προσεύχονται για δικαιοσύνη και ειρήνη, μεταξύ αυτών που αναγνωρίζουν τη ζωή του Χριστού και την εκκλησία στους άλλους.
Ως εκ τούτου, είναι επιτακτικό για μάς στον 21ο αιώνα να ανανεώσουμε το κάλεσμα για ενότητα και να εγκολπωθούμε νέο προβληματισμό πάνω στο γιατί καλούμαστε σε ενότητα. Αυτό το κάλεσμα προέρχεται από τον Θεό της ζωής, από τον Θεό και δημιουργό μας, το λυτρωτή και ζωοδότη μας. Είναι κάτι παραπάνω από την επισκευή εφθαρμένων ενδοεκκλησιαστικών και διεκκλησιαστικών σχέσεων. Είναι για το καλό του κόσμου – ώστε ο κόσμος να πιστέψει στη χάρη του Θεού της ζωής, στο θέλημα του Θεού για ενότητα. Η αναζήτηση για ενότητα πάει βαθιά μέσα στην ανθρώπινη ύπαρξη και τη ζωή μας ως ανθρωπίνων όντων. Η εκκλησία ως μια κοινωνία της χάριτος και της ζωής που δίδεται εν Χριστώ καλείται να μεταφέρει αυτή τη χάρη και ζωή για να ανακαινίσει όλη τη ζωή, κι ως εκ τούτου πρέπει να εκφράσουμε την ενότητα στη δωρεά του Χριστού.
Αυτές είναι απλά κάποιες σκέψεις, τις οποίες έχω ήδη μοιραστεί με τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, καθώς προσπαθώ να διερευνήσω τις πιθανότητες και τις προκλήσεις της οικουμενικής κίνησης στον 21ο αιώνα.
Αλλά η οικουμενική κίνηση είναι πρωταρχικά μια κίνηση ανθρώπων, προσώπων αφοσιωμένων στην ενότητα και αποστολή της εκκλησίας.
Με αυτήν την έννοια, είμαστε όλοι υπόχρεοι για το μεταδοτικό ενθουσιασμό σου για τις διαχριστιανικές και διαθρησκειακές σχέσεις, για τη δημιουργική συμμετοχή σου σε κάθε μορφή διαλόγου. Έχεις συνεισφέρει σημαντικά στην παγκόσμια οικουμενική κίνηση μέσω της ανάμιξής σου στο ΠΣΕ τις τελευταίες περίπου τρεις δεκαετίες. Και είμαι απόλυτα βέβαιος ότι θα συνεχίσεις να συνεισφέρεις και τα επόμενα χρόνια.
Ως βιβλικός επιστήμων, ειδικευμένος στην έρευνα της Καινής Διαθήκης, και προερχόμενος από την Ελληνορθόδοξη εκκλησιαστική παράδοση, έχεις μια βαθιά θεολογική συνεισφορά στην οικουμενική κίνηση παγκοσμίως. Θα μπορούσα να κάνω ιδιαίτερη μνεία, επί παραδείγματι, στην πολύτιμη προσφορά σου σε περιοχές όπως η ιεραποστολή και η εσχατολογία, ιεραποστολή και προσηλυτισμός , ιεραποστολή και συναφειακή θεολογία.
Έχεις προωθήσει στη Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ στην Ελλάδα και σε ευρύτερους θεολογικούς κύκλους, το οικουμενικό όραμα, τις οικουμενικές προκλήσεις και τα αποτελέσματα των οικουμενικών διεργασιών. Μαζί με τους συναδέλφους σου, έχεις επιτύχει σημαντικούς στόχους: μεταφράσεις οικουμενικών κειμένων που χρησιμοποιήθηκαν στη διδασκαλία της Σχολής. Καθηγητές και φοιτητές συμμετείχαν σε διαδικασίες οικουμενικού στοχασμού και οργανώθηκαν οικουμενικές συναντήσεις. Μια Εταιρία Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
Μία από τις διακριτές εκφράσεις της δυναμικής ηγετικής ικανότητάς σου ήταν ορατή όταν υπηρέτησες στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών ως μέλος της Επιτροπής Παγκόσμιας Ιεραποστολής και Ευαγγελισμού. Όταν το Συμβούλιο οργάνωσε το συνέδριο παγκόσμιας ιεραποστολής στην Αθήνα το 2005, κατείχες ρόλο κλειδί, ως μέλος και της οργανωτικής επιτροπής και της τοπικής επιτροπής της Αθήνας. Με το φυσικό συνδυασμό της Ορθόδοξης θεολογικής ευαισθησίας σου και της πλατειάς οικουμενικής θεώρησης του κόσμου, αποτέλεσες οργανικό μέρος στην εξασφάλιση των προϋποθέσεων για την πραγματοποίηση του συνεδρίου με βάση ένα πραγματικά οικουμενικό πνεύμα. Ταυτόχρονα, για όσους γνωρίζουν την ιστορία του συμβουλίου, ήταν εξαιρετικά ουσιαστικό να έχουμε για πρώτη φορά στην οικουμενική ιστορία ένα συνέδριο σε Ορθόδοξο περιβάλλον. Η θεολογική συμβολή σου στο θέμα «Ελθέ, Πνεύμα Άγιο, θεράπευσε και συμφιλίωσε», που εκδόθηκε σε ένα από τα τεύχη του IRM (International Review of Mission), εκτιμήθηκαν ευρύτατα.
Για να συνεχίσω ως προς την ανάμειξή σου στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, έχεις προσφέρει πολλά στην οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου του Εδιμβούργου το 20102. Ως πρόσωπο αναφοράς και στο συνέδριο της εκατονταετηρίδας στο Εδιμβούργο και της διαδικασίας μελέτης που προηγήθηκε αυτού, παρέσχες μεγάλη βοήθεια.
Η ηγετική σου ικανότητα και οι θεολογική σου συνεισφορά έγιναν επίσης θετικά αισθητές κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύνταξης της νέας ιεραποστολικής διακήρυξηςς του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών «Μαζί προς τη ζωή: ιεραποστολή και ευαγγελισμός σε τοπία που αλλάζουν», που προετοιμάστηκε από την Επιτροπή Παγκόσμιας Ιεραποστολής και Ευαγγελισμού (CWME). Ήσουν μέλος της επιτροπής προετοιμασίας της CWME, που συνέταξε το υλικό και παρήγαγε το σχέδιο του κειμένου της νέας ιεραποστολικής διακήρυξης.
Αυτό που εκτιμώ και για το οποίον είμαι ευγνώμων, είναι πως είσαι ταυτόχρονα αφοσιωμένος με πολύ βαθειά έννοια και στις ρίζες σου, την Ορθόδοξη θεολογική και πνευματική παράδοση, αλλά και στο ευρύτερο οικουμενικό όραμα και την έρευνα.
Η ισχυρή επικέντρωσή σου στην ερμηνευτική θεολογία, ειδικά σε θέματα δικαιοσύνης, σε καθιστά επίσης διακεκριμένο για τις ορθόδοξες θεολογικές σου συνεισφορές. Αυτές μπορεί κανείς να τις παρατηρήσει στα θεολογικά σου γραπτά, και για να δώσω ξανά λίγα μόνο παραδείγματα, στην οικουμενική ιεραποστολική θεωρία, σε διεθνή θέματα όπως το πρόγραμμα του ΠΣΕ οικουμενικής αποστολής στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ (ΕΑPPI) και την Οικονομική Παγκοσμιοποίηση (AGAPE). Γνωρίζω ότι ένα από τα πρόσφατα άρθρα σου για την ελληνική οικονομική κρίση υπό το πρίσμα του ΠΣΕ έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις και σκέψεις.
Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω το ρόλο που έχεις διαδραματίσει στην περιοχή της Οικουμενικής Θεολογικής Εκπαίδευσης. Στα μαθήματά σου τοπικά αλλά και παγκόσμια μέσω του WOCATI, έχεις εδραιώσει και προωθήσει την επιτακτική ανάγκη για οικουμενική εκπαίδευση. Είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι οι συνεισφορές σου, οι οποίες πηγάζουν από τη φιλελεύθερη βιβλική θεολογία, αλλά που διαμορφώθηκαν από την πλούσια Ορθόδοξη θεολογική παράδοση και είναι αφοσιωμένες στην ευρύτερη οικουμενική θεολογία και το παγκόσμιο όραμα, θα εξακολουθήσουν να επηρεάζουν τις γενεές των ανθρώπων στην οικουμενική θεολογική εκπαίδευση παγκοσμίως.
Ελπίζω, και προσεύχομαι, οι σπόροι που έχεις φυτέψει στη βιβλική έρευνα, για την ανανέωση της χριστιανικής μαρτυρίας στον κόσμο, αλλά και το διάλογο ανάμεσα στους χριστιανούς στον σημερινό κόσμο, θα συνεχίσουν να εμπνέουν, να παρακινούν και να ενθαρρύνει το οικουμενικό ταξίδι στον 21ο αιώνα.
Εύχομαι σ’ εσένα και τους άλλους συμμετέχοντες του συμποσίου ευλογημένες, επιτυχείς και καρποφόρες στιγμές κοινωνίας.
Δικός σου στον κοινό Κύριό μας,
Αιδεσιμότατος, Δρ. Olav Fyske Tveit
Γενικός Γραμματέας του ΠΣΕ
Η επιστολή του Γ.Γ. του Π.Σ.Ε. μεταφράστηκε στα ελληνικά και διαβάστηκε από τον καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ Ιωάννη Πέτρου κατά την έναρξη του συμποσίου στις 14 Ιανουαρίου 2013.
Το πρωτότυπο κείμενο της επιστολής
