Η εισήγηση της Καθηγήτριας του Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ στο συνέδριο με θέμα: “Fake news & Εκκλησία”, (Θεσσαλονίκη 13-14 Μαΐου 2019)
H αγγλική λέξη «fake», ανιχνεύεται για πρώτη φορά στο έργο του Charles Dickens “Oliver Twist” ως συστατικό του συνθέματος «cly faker»: η πρώτη λέξη σημαίνει πορτοφόλι και η δεύτερη τον ταχύ στην κίνηση και εν συνεχεία τον κλέφτη. Cly fakers ήταν τα ανήλικα παιδιά που ο υπόκοσμος του βικτωριανού Λονδίνου εκπαίδευε να κινούν με ταχύτητα το χέρι τους μέσα και έξω από τις τσέπες των ανυποψίαστων αφαιρώντας το περιεχόμενο τους[1] Δύο αιώνες μετά τον κολοσσό της μυθιστοριογραφίας, όπως πολλοί αποκαλούν τον Dickens, ένας πλανητάρχης χρησιμοποίησε ως προσδιοριστικό επίθετο τη λέξη fake στο ουσιαστικό news, για να χαρακτηρίσει ως αβάσιμες τις ιστορίες που κυκλοφόρησαν εναντίον του για να τον βλάψουν.[2] Έκτοτε τα fake news υιοθετήθηκαν ευρύτατα από το λεξιλόγιο της αυτοκρατορίας των μέσων επικοινωνίας με ποικίλες σημασιολογικές φορτίσεις. Επί το πλείστον σημαίνουν τις ανυπόστατες ψευδείς ειδήσεις ή τις εντυπωσιακές πληροφορίες που μεταδίδονται με το πρόσχημα της είδησης και στόχο τη διάδοση ενός προϊόντος ή την παραπληροφόρηση.
Αν εξαιρέσουμε την ασύλληπτη στο παρελθόν δυνατότητα των σύγχρονων αγωγών επικοινωνίας για τη μετάδοση μηνυμάτων και τη διασπορά αληθών ή κατασκευασμένων ειδήσεων, οι ψευδείς ειδήσεις στη διδασκαλία της Εκκλησίας είναι μία αρχέγονη ιστορία. Το ψεύδος είναι η διαστροφή της αλήθειας και τα πρώτα fake news ψιθυρίστηκαν από τον διάβολο υποσχόμενα θέωση ερήμην του Θεού. Αλλά και τα πρώτα όντως good news, οι ευφρόσυνες ειδήσεις, δηλαδή το ευαγγέλιο, στο ίδιο κεφάλαιο της Γένεσης είναι η υπόσχεση του Θεού για την οριστική πάταξη του θανατηφόρου ψεύδους (Γεν. 3:4-15).
Διαβάστε εδώ το πλήρες κείμενο.
