Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, κύριος Αναστάσιος (κατά κόσμον Αναστάσιος Γιαννουλάτος), γεννήθηκε στον Πειραιά το 1929. Είναι αριστούχος πτυχιούχος και Διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ως υπότροφος του Ιδρύματος Alexander von Humboldt σπούδασε Θρησκειολογία, Ιεραποστολική και Εθνολογία στα Πανεπιστήμια του Αμβούργου και του Μαρβούργου της Γερμανίας. Χειροτονήθηκε διάκονος το έτος 1960, πρεσβύτερος το 1964 και Επίσκοπος Ανδρούσης το 1972 για τη θέση του Γενικού Διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος (1972-1991).
Διετέλεσε Καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκευμάτων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1972-1991), Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής (1982-1986) και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1993-2005). Είναι Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1991) και Επίτιμο Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2005). Έχει αναγορευθεί, επίσης, Επίτιμος Διδάκτωρ Θεολογίας ή Φιλοσοφίας 19 Πανεπιστημίων, Πανεπιστημιακών Σχολών ή Τμημάτων στην Ελλάδα, τις ΗΠΑ, τη Ρουμανία, την Κύπρο, τη Γεωργία, την Αλβανία και την Ιταλία.
Πρωτοστάτησε στη σύγχρονη αναζωπύρωση της Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής. Την περίοδο 1981-1990, ως Τοποτηρητής της Μητροπόλεως Ειρηνουπόλεως (Κένυα, Τανζανία, Ουγκάντα), ανέπτυξε ευρύτατο ιεραποστολικό και κοινωνικό έργο. Το 2009 αναγνωρίσθηκε «Μέγας Ευεργέτης του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας».
Εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας το 1992. Ως Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κατόρθωσε, παρά τις τεράστιες δυσκολίες, να ανασυστήσει από τα ερείπια τη διαλυμένη επί 23 έτη Ορθόδοξο Αυτοκέφαλο Εκκλησία της Αλβανίας. Συγχρόνως αγωνίσθηκε για την άμβλυνση των αντιθέσεων στα Βαλκάνια. Το 2000, ύστερα από πρόταση 33 Τακτικών Μελών της Ακαδημίας Αθηνών και πολλών προσωπικοτήτων της Αλβανίας, υπήρξε υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης.
Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, Κύριος Αναστάσιος, έχει εκλεγεί επανειλημμένα σε διακεκριμένες θέσεις διεθνών Οργανισμών: Πρόεδρος της Επιτροπής Παγκοσμίου Ιεραποστολής και Ευαγγελισμού (1984-1991), Αντιπρόεδρος της Συνελεύσεως των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (2003-2009), Πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (2006-2013), Επίτιμος Πρόεδρος της «Παγκοσμίου Διασκέψεως των Θρησκειών για την Ειρήνη» (2006).
Μελέτησε το Ισλάμ, τον Βουδισμό, τον Ταοϊσμό, τον Κομφουκιανισμό και τα αφρικανικά θρησκεύματα σε χώρες όπου ακμάζουν αυτές οι θρησκείες. Συνέγραψε 24 βιβλία (θρησκειολογικών ερευνών, ιεραποστολικών δοκιμίων κ.ά.) και περισσότερες από 200 μελέτες και άρθρα θεολογικού ή θρησκειολογικού περιεχομένου, ενώ έργα του έχουν μεταφρασθεί σέ 17 γλώσσες.
Έχει τιμηθεί με 27 βραβεία και παράσημα διάφορων χωρών και Ορθόδοξων Εκκλησιών, μεταξύ των οποίων ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας (1997), το Athenagoras Human Rights Award (Νέα Υόρκη, 2001), το Βραβείο «Διακεκριμένων Δραστηριοτήτων για την Ενότητα των Ορθοδόξων Εθνών» (Μόσχα, 2006), το Ανώτατο Παράσημο της Δημοκρατίας της Αλβανίας «Γεώργιος Καστριώτης-Σκεντέρμπεη».
Η συμβολή του στην επιστήμη, τη σύγχρονη χριστιανική μαρτυρία, τη διαχριστιανική προσέγγιση, τον διαθρησκειακό διάλογο και την ειρηνική συνύπαρξη λαών και θρησκειών έχει αναγνωρισθεί διεθνώς. Μιλά αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και διαβάζει λατινικά, ιταλικά, ισπανικά, αλβανικά.
