O χαιρετισμός του Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ κατά την τελετή ορκωμοσίας των πτυχιούχων του Τμήματος Θεολογίας
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι!
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Αξιώνεστε σήμερα του πτυχίου της Θεολογίας και ορκιστήκατε να υπηρετήσετε τον Θεό και τον άνθρωπο σε μια εποχή ιδιαίτερα δύσκολη για τον κλάδο μας. Καλείστε να υπηρετήσετε σε μια κοινωνία η οποία δεν πρόκειται να σας αντιμετωπίσει εχθρικά, καθώς η εποχή του στρατευμένου αθεϊσμού έχει τελειώσει προ πολλού, και η λεγόμενη “επιστροφή του Θεού”, που λίγο μετά τη λήξη του ψυχρού πολέμου πανηγυρίστηκε από όλους σχεδόν τους θρησκευτικούς ηγέτες, κάθε άλλο παρά αγαθά αποτελέσματα έφερε για την ανάπτυξη της θεολογικής σκέψης. Βγαίνοντας, λοιπόν, σήμερα στην κοινωνία δεν θα βρείτε απέναντί σας μια οργανωμένη αντίδραση απέναντι σε αυτά που πρεσβεύετε και διακηρύσσετε, ούτε μια γερά θεμελιωμένη επιχειρηματολογία ενάντια στην πίστη στον Θεό. Θα αντιμετωπίσετε όμως δύο πολύ χειρότερες καταστάσεις· από τη μια την αδιαφορία και από την άλλη τον θρησκευτικό φανατισμό.
Ο θεολόγος σήμερα καλείται να κινηθεί ανάμεσα σε αυτές τις δύο ακραίες καταστάσεις. Καλείται να απευθυνθεί σε μια κοινωνία που φαινομενικά ευημερεί, σε μια κοινωνία που απολαμβάνει τα αγαθά της δημοκρατίας και της ελευθερίας και που νιώθει τόσο ισχυρή, ώστε να νομίζει πως δεν χρειάζεται πια τον Θεό. Καλείται να απευθυνθεί σε μια κοινωνία που έχει συνδέσει τις αναφορές στον Θεό με τους επαγγελματίες του χώρου, κληρικούς και λαϊκούς ή, ακόμα χειρότερα, με διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις και αμοραλιστές πολιτικούς. Έτσι, η σύγχρονη κοινωνία θεωρεί ότι το θέμα δεν την αφορά και, επομένως, αδιαφορεί. Από την άλλη μεριά όμως η ίδια αυτή κοινωνία, ενώ δείχνει να έχει απορρίψει τον Θεό, όχι μόνο δεν έβαλε στη θέση του μια πιο λογικοκρατική και νηφάλια αντιμετώπιση της ζωής, αλλά, κατά παράδοξο και εντελώς αναπάντεχο τρόπο, επέστρεψε σε δεισιδαιμονίες και προλήψεις που όμοιές της είχε να γνωρίσει η ανθρωπότητα από την εποχή του μεσαίωνα. Μάγοι, αστρολόγοι, οραματιστές, μελλοντολόγοι, καφεμάντεις, χαρτομάντεις, ταρομάντεις, ειδικοί στις καρμικές σχέσεις, στις εξακριβώσεις προτέρας ζωής, στην ερωτική συνάστρια και κάθε λογής απίθανοι εισηγητές νέων θρησκευτικών δοξασιών εμφανίζονται καθημερινά και κατακλύζουν τις οθόνες των τηλεοράσεων. Και φτάσαμε σήμερα, στον κα΄ μ.Χ. αιώνα, η ανθρωπότητα να αντιμετωπίζει με τρόμο ένα φαινόμενο που νόμιζε πως είχε από αιώνες ξεπεράσει· τη δεισιδαιμονία και τον θρησκευτικό φουνταμενταλισμό που οδηγεί συχνά σε φανατισμό.
Απέναντι σε θρησκευτικά αδιάφορους ή φανατικούς ανθρώπους ο νηφάλιος και επιστημονικά τεκμηριωμένος θεολογικός λόγος φαντάζει ενοχλητικός. Και όμως αυτόν ακριβώς το λόγο καλείστε να αρθρώσετε στη σημερινή κοινωνία. Καλείστε να γίνετε ενοχλητικοί, υπενθυμίζοντας προς πάσα κατεύθυνση ότι η ευημερία, η δημοκρατία και η ελευθερία από μόνες τους δεν αρκούν, ούτε μπορούν να διατηρηθούν άφθαρτες, αν δεν συνδυάζονται με πνευματική πνοή και οράματα. Πνευματική πνοή και οράματα καλείστε σήμερα να προσφέρετε στην κοινωνία μας. Καλείστε, όπως τότε που ο Χριστός έστελνε τους μαθητές του σε έναν κόσμο εχθρικό και γερασμένο, να γίνετε, όπως και εκείνοι, “φως του κόσμου” και “άλας της γης” που θα ανανεώσει και πάλι τον κόσμο. Δεν θα εύρισκα, λοιπόν, καλύτερα λόγια για να σας προπέμψω από τα λόγια με τα οποία και ο Χριστός απέστειλε τους μαθητές του στον κόσμο: Σας στέλνω σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους. Να έχετε τη σύνεση που έχουν τα φίδια και την ακεραιότητα που έχουν τα περιστέρια … μην αγωνιάτε για το τι θα πείτε ή πώς θα το πείτε. Ο Θεός θα σας φωτίσει εκείνη την ώρα τι να πείτε, γιατί δεν θα είστε εσείς που θα μιλάτε, αλλά το Πνεύμα του Πατέρα σας που θα μιλάει μέσα σας. (Ματ ι΄ 16,19-20).
Βαρύ το έργο που αναλαμβάνετε από σήμερα. Οι σπουδές σας όλα αυτά τα χρόνια στη Θεολογική Σχολή σας έχουν εφοδιάσει με όλα τα απαραίτητα μέσα για να το φέρετε σε πέρας. Σε σας εναπόκειται τώρα να αξιοποιήσετε τις γνώσεις και τις εμπειρίες που αποκτήσατε εδώ, για να ανταποκριθείτε στον ρόλο που σας ανατίθεται. Οι προσευχές των καθηγητών σας θα σας συνοδεύουν πάντοτε, ώστε να είστε δυνατές και δυνατοί σε οποιοδήποτε έργο αναλαμβάνετε. Και αν κάποια στιγμή νιώσετε αδυναμία ή κόπωση από το έργο σας, μη ξεχνάτε να στρέφετε το βλέμμα σας σ’ εκείνον που διαβεβαίωσε τους μαθητές του: “ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἔχετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον” (Ιωα ις΄ 33).
Για να θυμάστε αυτά τα λόγια θα ήθελα τούτη τη στιγμή του αποχωρισμού να σας προσφέρω ως ενθύμιο κάτι από την ερευνητική ιστορία και προσφορά της Σχολής μας στην κοινωνία· τη μετάφραση της Καινής Διαθήκης που εκπόνησαν οι καθηγητές της προηγούμενης γενιάς των ερμηνευτών δασκάλων της Σχολής μας για λογαριασμό της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας. Τώρα που θα περάσετε να σας συγχαρούν οι καθηγητές σας θα δωρίσω στην καθεμιά και στον καθένα από σας ένα αντίτυπο, προσφορά του σωματείου ῾῾Φίλοι της Αγίας Γραφής᾽᾽, πιστεύοντας ότι θα αποτελέσει σημαντικό βοήθημα και ασφαλή οδοδείκτη όλων των προσωπικών σας επιλογών ως θεολόγων.
Καθηγητής Μιλτιάδης Κωνσταντίνου
Τῆς τῶν Θεολόγων περισέμνου Σχολῆς Κοσμήτωρ
Ἄρχων Διδάσκαλος τοῦ Εὐαγγελίου
τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας
