“Ο γνωρίζων μια θρησκεία δε γνωρίζει καμία”. Με αυτή τη φράση επέλεξε να ξεκινήσει και να κλείσει την ομιλία του ο καθηγητής του University of Southern Denmark, Odense και Πρόεδρος της International Association for History of Religions (IAHR) κ. Tim Jensen. Χρειάστηκε μόλις μία ώρα για να σταχυολογήσει όλο το βασικό επιστημολογικό οικοδόμημα της ακαδημαϊκής μελέτης της θρησκείας από την ίδρυσή της μέχρι τη σημερινή πολυμορφική εκδοχή της.
Σημειώθηκε μεταξύ άλλων η αναγκαιότητα της παρουσίας της επιστημονικής μελέτης της θρησκείας, όχι μόνο στο σύγχρονο πανεπιστήμιο αλλά και σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, υπογραμμίζοντας τo αντικειμενικό, δυναμικό και πολυδιάστατο περιεχόμενό της. Οι σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις αποτελούν, σύμφωνα με τον ομιλητή, καινοτόμες θεωρητικές προοπτικές και μεθοδολογικοί χάρτες, όπως επί παραδείγματι οι γνωσιακές προσεγγίσεις, που εξωράισαν ακόμη και τις πιο συμβατικές και ίσως πιο γνωστές ατραπούς έρευνας, όπως για παράδειγμα αυτή της σύγκρισης.
Η θεωρητικά προσανατολισμένη έρευνα της θρησκείας δίνει δυνατότητα στο μελετητή της να παράγει, μέσω διανοητικών ελιγμών, νέες και γόνιμες ερμηνείες όλων αυτών των στοιχείων που σχετίζονται άμεσα με την έννοια της θρησκείας. Αυτό γίνεται κατανοητό αν λάβουμε υπόψη μας τη συνολική γενεαλογία της συγκεκριμένης έρευνας. Η ιστορία της έρευνας αφήνει να εννοηθεί ότι πρόκειται για μια δραστηριότητα που κινείται διαχρονικά, γεγονός που φανερώνει το δυναμικό χαρακτήρα της θρησκείας, από την εποχή που πρωτοεμφανίζεται ως αντικείμενο μελέτης στον ακαδημαϊκό χώρο έως σήμερα.
Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον Tim Jensen, «όλα εν δυνάμει είναι σχετικά με τη θρησκεία, ακόμα και το δέντρο ή το νερό που πίνουμε». Μ’ αυτόν ακριβώς τον τρόπο αναδεικνύεται η σημασία αλλά παράλληλα και η πολυμορφία της θρησκείας, ως ένα φαινόμενο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτισμικό. Ο σύγχρονος ερευνητής άλλωστε, ειδικά των θρησκειών, οφείλει να έχει υπόψη του ότι οι διάφορες μαρτυρίες που διαμορφώνουν το πλαίσιο μελέτης του, αποτελούν μέρος ενός συστήματος και μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εξετάζονται πάντοτε. Η θεώρηση της θρησκείας ως κοινωνικού συστήματος, το οποίο νομιμοποιείται με την αναφορά σε μια θεϊκή (υπερφυσική) δύναμη συνιστά παράγοντα sine qua non για τη σύγχρονη έρευνα, που αγωνίζεται να «καθαρθεί» από τις γενικότητες του παρελθόντος. Δε θα πρέπει να διαφεύγει φυσικά της προσοχής μας μπορεί να βρουνα είναι αναγκαία αθότι η διεπιστημονική έρευνα είναι καθοριστικής σημασίας, ιδιαίτερα στην εποχή μας, και στη μελέτη των ανθρωπίνων θρησκευτικών εκδηλώσεων.
