Η προσφώνηση του Προέδρου του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ κ. Παναγιώτη Σκαλτσή στην Ημερίδα με θέμα: «Η Θεία Λατρεία ως Μορφωτικό Αγαθό. Προσεγγίζοντας τη σημασία της στη διαδικασία της Αγωγής και της Παιδείας»

IMG

Κυρίες και κύριοι Σύνεδροι,

Εάν στόχος της Αγωγής των νέων είναι η καλλιέργεια της προσωπικότητάς των και η διαμόρφωση των κριτηρίων εκείνων με τα οποία θα δίδουν νόημα στη ζωή  και την ύπαρξή των, τότε το λειτουργικό γεγονός βιούμενο στην Εκκλησία μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά, ως ύψιστο μορφωτικό Αγαθό, σ’ αυτή τη διαδικασία. Είναι σε θέση να φωτίζει το δρόμο και τους προσανατολισμούς για μία καινούργια ζωή κι ένα κόσμο μεταμορφωμένο από την εν Αγίω Πνεύματι δύναμη του σαρκωθέντος, σταυρωθέντος και αναστάντος Χριστού και τη χάρη των ενεργειών του Τριαδικού Θεού.

Η Θεία Λατρεία σε όλες της τις εκφάνσεις, δηλαδή την καθημερινή κοινή και κατ’ ιδίαν προσευχή, τον εορτολογικό κύκλο, το Τυπικό, τη μυστηριακή ζωή και τους θαυμάσιους συμβολισμούς της, ασκεί τεράστια επίδραση στην ψυχή του παιδιού, προβάλλοντάς του ένα πρότυπο που ξέρει να αγαπά, να διακονεί, να κοινωνεί με τον Θεό και τους ανθρώπους, να θυσιάζεται γι’ αυτούς, να ασκεί την ελευθερία του όπως πρέπει σ’ αυτή τη ζωή, να νοηματοδοτεί όλες τις πτυχές της καθημερινής του βιοτής μπολιάζοντάς τες ακριβώς στο αγλαόκαρπο δένδρο της θεανθρώπινης ζωής και πραγματικότητας, με λίγα λόγια να εκφράζεται ως λειτουργημένος και αληθινός άνθρωπος.

Είναι αλήθεια ότι οι νέοι άνθρωποι αναζητούν πρότυπα, τα οποία στην εποχή μας δυστυχώς έχουν μειωθεί ή είναι παρηκμασμένα. Μέσα από τη θεία Λατρεία προβάλλεται το πρότυπο του Χριστού ως φως, οδός, αλήθεια και ζωή. Προβάλλονται επίσης τα πρότυπα των αγίων, γιατί αγάπησαν πολύ τον Χριστό και καθημερινά μας τον φανερώνουν με τα χαρίσματά τους .

Αυτά τα πρότυπα που εμπνέουν και καθοδηγούν σωστά τα συναντάμε κάθε μέρα στους καιρούς της προσευχής, στον νυχθήμερο δηλαδή προσευχητικό κύκλο όπου ο καθένας από μας προσκαλείται να δει τα πράγματα στο βιβλικό τους νόημα, ως πλάσματα και δημιουργήματα του Θεού «καλά λίαν», ως μέσα ευχαριστίας και δοξολογίας του δημιουργού των. Καλείται να αγρυπνεί και να «διανυκτερεύει εν τη προσευχή του Θεού» (Λουκ. 6,12) μιμούμενος ακριβώς το έργο και την προσευχή του Χριστού και των αγίων της Εκκλησίας. Καλείται να έχει ως μέτρο και άξονα της ζωής του τον Χριστό. Να συμμετέχει στον διά των Ακολουθιών της Εκκλησίας αγιασμό του χρόνου και να ζει την κάθε στιγμή ως αφετηρία μετάνοιας και αλλαγής του νου, με στόχο την καλήν αλλοίωσή του, την ανακαίνισή του σε «καινόν άνθρωπον» (Εφ. 4,24). Αλήθειες-πρόκληση για την εκπαιδευτική διαδικασία και κάθε φορέα της Αγωγής των παιδιών μας, η προσευχή, η μετάνοια και όλοι οι δρόμοι που αναζητούν  τον λειτουργικό τόπο και τρόπο του Θεού!

Στην αυτογνωσία και στην της ψυχής χαρά και ευτυχία, εκτός από την καθημερινή προσευχή, συμβάλλει τα μέγιστα και η χριστιανική γιορτή. Πολλές φορές ο σύγχρονος άνθρωπος και κυρίως ο νέος συρρικνώνει τη γιορτή στο πλαίσιο της καταναλωτικής ευτυχίας και, όπως τονίζει ο Umberto Eco τη μετατρέπει σε «βίαιο πανηγύρι». Ο εορταζόμενος όμως Χριστός και οι άγιοί του δίδουν  τη δυνατότητα στον άνθρωπο να εορτάζει πραγματικά διά της λειτουργικής μνήμης και της ευχαριστιακής εμπειρίας. Να χαίρεται δηλαδή τη χαρά της σωτηρίας του και να νοηματοδοτεί τη ζωή του με την ελπίδα και την αισιοδοξία. Αυτήν την αγωγή που διαμορφώνει λειτουργημένους ανθρώπους, πνευματικές δηλαδή προσωπικότητες με λειτουργικό ήθος και υπαρξιακό όραμα, την διεκδικεί και την εμπνέει, όπως ήδη αναφέραμε, όλο το φάσμα της λειτουργικής μας παράδοσης.

Ως μαθητεία σ’ αυτό το ζωντανό σχολείο της θείας Λατρείας εκλαμβάνεται και η παρούσα πολύ σημαντική και ενδιαφέρουσα  επιστημονική διαδικασία, που οργανώνει το Τμήμα Θεολογίας και το Εργαστήριο Παιδαγωγικής του Τμήματος, με την τιμητική παρουσία μάλιστα του Καθηγητή του Πανεπιστημίου της Βόννης κ. Michael Meyer-Blanck, τον οποίον και καλωσορίζω.

Με τη βεβαιότητα πως οι Εισηγήσεις των εκλεκτών ομιλητών θα φωτίσουν κατά τον καλύτερο τρόπο τη σημασία της θείας Λατρείας ως Μορφωτικού Αγαθού και παράγοντα διαμόρφωσης της προσωπικότητας των νέων ανθρώπων, συγχαίρω τους οργανωτές της Ημερίδας και εύχομαι πλήρη ευόδωση των υψηλών στοχεύσεών της.

Share this post
          
 
   
Δημοσιεύθηκε στην ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΙΔΕΣ και χαρακτηρίσθηκε . Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.